Thông qua công tác kiểm tra bản án sơ thẩm, Phòng kiểm sát giải quyết các vụ việc dân sự, vụ án hành chính và những việc khác theo quy định của pháp luật (Phòng 9) phát hiện bản án dân sự  sơ thẩm số 03/2025/DSST ngày 06/5/2025 của Tòa án nhân dân huyện Thạch Hà giải quyết vụ án “Tranh chấp di sản thừa kế” giữa nguyên đơn ông Hồ Đình T (địa chỉ: Thôn 1, xã Nghi Phú, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An) với bị đơn: Ông Hồ Văn Đ (địa chỉ: Thôn Đông Thịnh, xã Hồng Lộc, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) có vi phạm nghiêm trọng về nội dung giải quyết. Cụ thể, phương pháp phân chia di sản thừa kế chưa chính xác:

Thứ nhất, Toà án cấp sơ thẩm trích phần diện tích công sức đóng góp của bị đơn và những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan về phía bị đơn sau đó mới trừ đi diện tích để mở lối đi chung là chưa chính xác. Trong trường hợp này phải trừ đi diện tích mở lối đi chung trước sau đó mới trích phần diện tích công sức đóng góp để đảm bảo công bằng cho những người thừa kế khác.

Thứ hai, Toà án sơ thẩm nhận định cần xem xét công sức đóng góp của bị đơn và các thành viên trong gia đình bị đơn bằng một kỷ phần thừa kế theo quy định của pháp luật. Trong vụ án này, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm 5 người cộng với 1 kỷ phần tôn tạo là 6 kỷ phần, như vậy nhưng khi trích kỷ phần tôn tạo Toà án phải lấy tổng diện tích di sản thừa kế chia cho 6 kỷ phần, trong đó bị đơn và các thành viên trong gia đình bị đơn được hưởng 1 kỷ phần tôn tạo, 5 phần còn lại chia đều cho các đồng thừa kế theo quy định tại khoản 2 Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015. Nhưng Toà án sơ thẩm lại chia  thành 5 kỷ phần, trong đó bị đơn và những thành viên trong gia đình bị đơn được hưởng 1 kỷ phần tôn tạo, cách chia như vậy của Toà án nhân dân huyện Thạch Hà làm giảm diện tích đáng lẽ nguyên đơn phải được nhận (giảm 7,2m ² )  là ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của nguyên đơn.

Ngày 30/5/2025, Phòng 9 đã tham mưu Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh ban hành quyết định kháng nghị phúc thẩm đối với bản án sơ thẩm nói trên của Tòa án nhân dân huyện Thạch Hà theo hướng sửa bản án sơ thẩm về phương pháp chia di sản thừa kế./.

Phòng 9