Qua công tác kiểm tra bản án hình sự sơ thẩm, sau khi phát hiện vi phạm nghiêm trọng của Tòa án cấp sơ thẩm trong việc áp dụng pháp luật, ngày 23/02/2016, Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành kháng nghị phúc thẩm số 12/QĐ-VKS-KNPT đối với bản án hình sự sơ thẩm số 10/2016/HSST ngày 26/01/2016 của Tòa án nhân dân thị xã Kỳ Anh xét xử Trần Trung Đức phạm tội Cố ý gây thương tích.

Ngày 29/4/2016 Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm, bản án hình sự phúc thẩm số 56/2016/HSPT đã chấp nhận toàn bộ kháng nghị của Viện KSND tỉnh, sửa bản án sơ thẩm theo hướng tăng hình phạt đối với bị cáo (tăng 9 tháng tù) và buộc bị cáo phải nộp án phí dân sự sơ thẩm (2.446.400 đồng) đối với phần trách nhiệm dân sự mà Tòa án cấp sơ thẩm tuyên bị cáo phải thực hiện.

Nội dung vụ án và các vi phạm của bản án cần rút kinh nghiệm như sau:

Khoảng 21 giờ ngày 02/04/2015, anh Lê Hữu Phước mang theo 01 con dao làm bằng ống tuýp sắt (dài 1,5 m, lưỡi dao dài 25 cm) đến nhà anh Trần Quốc Khánh ở phường Kỳ Long, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh để đòi số tiền 1.000.000 đồng mà trước đó anh Khánh đã nợ. Do lo sợ có thể bị anh Phước đánh nên anh Khánh đã gọi điện báo cho Trần Trung Đức (anh trai của Khánh). Sau đó anh Khánh một tay cầm 01 con dao rựa, một tay cầm 01 thanh gỗ đi từ trong nhà ra và tiến về phía anh Phước đang đứng. Thấy vậy anh Phước cầm con dao mang theo chạy lùi về phía sau, khi lùi được khoảng 30m thì bất ngờ bị Trần Trung Đức từ phía sau dùng dao (có cán bằng gỗ dài 12 cm, lưỡi dao bằng kim loại dài 28cm) chém 02 nhát trúng vào tay phải. Hậu quả anh Lê Hữu Phước bị thương và phải điều trị tại bệnh viện.

Tại bản giám định pháp y số 85/TgT ngày 11/8/2015 của Trung tâm pháp y tỉnh Hà Tĩnh kết luận: tỷ lệ tổn thương cơ thể anh Lê Hữu Phước hiện tại là 12%.

Với hành vi phạm tội nêu trên, bản án hình sự sơ thẩm số 10/2016/HSST ngày 26/01/2016 Toà án nhân dân thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh đã xử phạt bị cáo Trần Trung Đức 15 tháng tù về tội Cố ý gây thương tích; buộc bị cáo Trần Trung Đức phải bồi thường cho anh Lê Hữu Phước số tiền 48.928.000 đồng; buộc bị cáo Trần Trung Đức phải nộp 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm và 446.000 đồng án phí dân sự sơ thẩm.

*Vấn đề cần rút kinh nghiệm:

- Về quyết định hình phạt: Mặc dù không có mâu thuẫn gì với người bị hại nhưng bị cáo Trần Trung Đức đã dùng dao chém hai nhát liên tiếp vào tay phải gây thương tích cho anh Lê Hữu Phước với tỷ lệ thương tật là 12%. Bị cáo phạm tội theo khoản 2 Điều 104 Bộ luật hình sự với 2 tình tiết định khung thuộc trường hợp quy định tại điểm a, i khoản 1 Điều 104 Bộ luật hình sự là “dùng hung khí nguy hiểm” và “phạm tội có tính chất côn đồ”, có khung hình phạt từ 2 năm đến 7 năm tù. Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, không chỉ xâm phạm đến sức khỏe của người khác được pháp luật bảo vệ mà còn gây mất trật tự trị an trên địa bàn. Tòa án cấp sơ thẩm khi quyết định hình phạt đã không đánh giá đúng tính chất mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội do bị cáo gây ra, áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự để xử phạt bị cáo 15 tháng tù (dưới mức thấp nhất của khung hình phạt) là nhẹ, hạn chế tác dụng răn đe, giáo dục và phòng ngừa tội phạm.

- Về án phí: Quá trình điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm, người bị hại yêu cầu bị cáo phải bồi thường tổng số tiền 182.000.000 đồng. Hai bên không thỏa thuận được với nhau về phần bồi thường dân sự nên căn cứ vào các tài liệu có tại hồ sơ vụ án, xem xét các chi phí thực tế trong quá trình điều trị của người bị hại, Tòa án cấp sơ thẩm đã áp dụng Điều 42 Bộ luật hình sự, các Điều 307, 604, 605, 606, 609 Bộ luật dân sự để quyết định buộc bị cáo Trần Trung Đức phải bồi thường cho anh Lê Hữu Phước 48.928.000 đồng. Theo quy định tại khoản 3 Điều 22 và khoản 4 Điều 27 Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án năm 2009 thì Tòa án phải tính án phí dân sự (có giá ngạch) đối với tổng số tiền mà Tòa án buộc bị cáo phải bồi thường cho người bị hại. Cụ thể, trong vụ án này phần án phí dân sự mà bị cáo Trần Trung Đức phải chịu là: 48.928.000 đồng x 5% = 2.446.400 đồng. Nhưng tại bản án số 10/2016/HSST ngày 26/01/2016 Tòa án chỉ buộc bị cáo phải chịu 446.000 đồng tiền án phí dân sự là không đúng.

Viện KSND tỉnh đã kịp thời phát hiện vi phạm thông qua công tác kiểm tra bản án, trong thẩm quyền của mình thực hiện kháng nghị phúc thẩm góp phần đảm bảo việc áp dụng pháp luật được chính xác và thống nhất./.

Phan Thanh Hoa -  Phòng 7