Trong hơn 6 năm thực hiện Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Viện kiểm sát 2 cấp tỉnh Hà Tĩnh đã phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ của Ngành khi thực hiện quyền kháng nghị, quyền kiến nghị và quyền yêu cầu trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự. Hầu hết các văn bản kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu của Viện kiểm sát đều đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật, được Tòa án chấp nhận, tiếp thu.

Để thực hiện hiệu quả hơn các quyền nêu trên, tác giả xin đưa ra một số biện pháp, kiến nghị như sau:

Một là, Luật tổ chức VKSND và các đạo luật về tư pháp chưa quy định rõ thời gian các cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thực hiện việc trả lời kiến nghị, yêu cầu của Viện kiểm sát. Cụ thể: tại Điều 5 Luật tổ chức Viện KSND quy định các cơ quan, tổ chức cá nhân có liên quan có trách nhiệm xem xét, giải quyết, trả lời kiến nghị của VKSND theo quy định của pháp luật; tại các Điều 12 đến Điều 19 Luật tổ chức VKSND, Điều 160, 166 BLTTHS quy định về quyền yêu cầu, kiến nghị của Viện kiểm sát. Các Điều 162, 167, 168 BLTTHS quy định về trách nhiệm thực hiện yêu cầu, quyết định của Viện kiểm sát nhưng lại không quy định thời gian các cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trả lời kiến nghị, thực hiện yêu cầu, quyết định và thông báo kết quả thực hiện cho Viện kiểm sát. Bên cạnh đó, Điều 267 BLTTHS quy định về quyền kiến nghị, yêu cầu của Viện kiểm sát khi kiểm sát xét xử nhưng lại không quy định trách nhiệm, thời hạn Tòa án thực hiện yêu cầu trả lời kiến nghị của Viện kiểm sát. Do đó, cần sửa đổi, bổ sung Luật tổ chức Viện KSND theo hướng quy định cụ thể về thời hạn trả lời kiến nghị, thời hạn thực hiện yêu cầu và thông báo kết quả cho Viện kiểm sát trong các lĩnh vực công tác. Đồng thời liên ngành tư pháp Trung ương cần có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quyền kiến nghị, quyền yêu cầu của Viện kiểm sát trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự.

Hai là, tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa Viện kiểm sát với Cơ quan điều tra và Tòa án, xây dựng quy chế liên ngành trong việc thực hiện quyền kháng nghị, kiến nghị và yêu cầu của Viện kiểm sát nhân dân.

Ba là, tăng cường tập huấn, nâng cao kĩ năng của cán bộ, Kiểm sát viên về thực hiện quyền kháng nghị, quyền kiến nghị và quyền yêu cầu trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự.

Bốn là, Lãnh đạo Viện kiểm sát các cấp cần nêu cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm quản lý, chỉ đạo, điều hành hoạt động nghiệp vụ đảm bảo phát huy tốt quyền năng của Viện kiểm sát trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự.

Phan Thanh Hoa