Năm 2017, trên cơ sở hướng dẫn của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; tiếp tục thực hiện có hiệu quả các Quy chế phối hợp giữa Viện kiểm sát và Tòa án về tổ chức các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã xác định việc phối hợp tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành, qua đó đề ra nhiều biện pháp công tác nhằm nâng cao chất lượng các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm, tạo sự chuyển biến tích cực trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự.
Toàn ngành ( 16 đơn vị ) đã phối hợp tổ chức được 112 phiên tòa rút kinh nghiệm, tăng 36 phiên tòa (= 47,37%) so với cùng kỳ năm 2016, trong đó: cấp tỉnh: 24 phiên tòa, cấp huyện: 88 phiên tòa; có 76 phiên tòa nội bộ và 12 phiên tòa cụm. Các đơn vị đều đạt chỉ tiêu 01 kiểm sát viên/2 phiên tòa/1 năm, trong đó nhiều đơn vị vượt chỉ tiêu như: Phòng 7, Viện kiểm sát thành phố Hà Tĩnh, Hương Sơn, Đức Thọ, Thạch Hà…. Đáng chú ý là số lượng phiên tòa rút kinh nghiệm theo cụm so với cùng kỳ năm 2016 tăng 33,3% (năm 2016: 09 phiên tòa). Nhiều đơn vị đã lồng ghép phiên tòa rút kinh nghiệm với việc xét xử lưu động nên có hiệu quả cao công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao vị thế của Viện kiểm sát.
Viện KSND huyện Can Lộc phối hợp tổ chức phiên tòa xét xử lưu động, rút kinh nghiệm
Mục đích của tổ chức phiên toà rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp là từng bước nâng cao kỹ năng thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử tại phiên toà của Kiểm sát viên, rút ra bài học kinh nghiệm để chỉ đạo, phát huy nhân rộng ưu điểm, đề ra biện pháp khắc phục tồn tại, yếu điểm của Kiểm sát viên tại phiên toà hình sự. Do đó, các đơn vị đã tập trung chọn các vụ án phức tạp, đông bị cáo, tính chất hành vi và hậu quả của tội phạm là nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, có bị cáo kháng cáo kêu oan, bỏ lọt tội phạm, có người tham gia tố tụng bào chữa cho bị cáo, bị hại…để đưa ra xét xử rút kinh nghiệm. Bên cạnh đó, việc chọn, phân công Kiểm sát viên thực hành quyền công tố tại phiên toà đã được quan tâm đúng mức. Tùy theo tính chất của từng vụ án, các đơn vị đã lựa chọn Kiểm sát viên có năng lực, kinh nghiệm về chuyên môn nghiệp vụ kiểm sát hình sự, ứng xử linh hoạt trong quá trình xét xử, nắm bắt các vấn đề, phản ứng tốt với các tình huống tại phiên toà tạo điều kiện cho cán bộ, kiểm sát viên khác học tập, rút kinh nghiệm. Quá trình tổ chức thực hiện, các đơn vị không chỉ phân công các Kiểm sát viên có năng lực thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử mà còn phân công cho các kiểm sát viên khác để rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ và tổ chức rút kinh nghiệm chung, góp phần nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố nói chung và chất lượng tranh tụng tại phiên toà nói riêng.
Việc tổ chức rút kinh nghiệm sau phiên toà được các đơn vị thực hiện nghiêm túc và đầy đủ. Các phiên tòa tổ chức theo cụm huyện có sự tham dự của lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, lãnh đạo và Kiểm sát viên các Phòng 1, 2, 7, lãnh đạo, Kiểm sát viên các đơn vị Viện kiểm sát trong cụm. Ngoài ra còn có sự tham dự của đại diện Tòa án nhân dân tỉnh, Cơ quan điều tra, Tòa án cấp huyện… Viện kiểm sát nhân dân các huyện đã chủ trì tổ chức rút kinh nghiệm chung, đánh giá kết quả, ưu điểm, tồn tại về công tác thực hành quyền công tố tại phiên tòa của Kiểm sát viên, lưu ý về biện pháp nâng cao hơn nữa chất lượng kỹ năng hoạt động về xét hỏi, tranh tụng, tranh luận đối đáp của Kiểm sát viên tại phiên tòa hình sự. Đối với những phiên tòa rút kinh nghiệm nội bộ, lãnh đạo Viện đã trực tiếp tham dự kiểm tra công tác thực hành quyền công tố của Kiểm sát viên tại phiên tòa để tổ chức rút kinh nghiệm và báo cáo đầy đủ kịp thời về Viện kiểm sát nhân dân tỉnh.
Nhìn chung, các phiên tòa rút kinh nghiệm đều thể hiện được tính dân chủ, tôn trọng ý kiến của người tham gia tố tụng, đảm bảo theo yêu cầu cải cách tư pháp; kỹ năng xét hỏi, tranh luận, đối đáp và kiểm sát hoạt động tư pháp tại phiên tòa của Kiểm sát viên khá tốt. Việc nhân rộng phiên toà xét xử rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp đã góp phần phát huy những kỹ năng nghiệp vụ, khắc phục tồn tại để công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử của Kiểm sát viên tại phiên toà hình sự tiếp tục phát huy hiệu quả trong thời gian tới.
Phan Thanh Hoa