Thời gian gần đây, nhu cầu sử dụng động vật hoang dã hoặc các sản phẩm từ động vật hoang dã ngày càng tăng, dẫn đến tình trạng săn bắt, mua bán trái phép động vật hoang dã ngày càng nhiều, gây suy giảm đa dạng sinh học và ảnh hưởng hệ sinh thái, trực tiếp tác động đến cuộc sống của người dân. Tại Hà Tĩnh, nạn săn bắt, buôn bán, vận chuyển và tiêu thụ trái pháp luật các loài động vật hoang dã, quý, hiếm diễn biến khá phức tạp, nhất là ở các địa bàn trọng điểm như huyện Hương Sơn, Hương Khê, Vũ Quang. Các đối tượng vi phạm có nhiều thủ đoạn tinh vi nhằm trốn tránh việc phát hiện, xử lý của lực lượng chức năng.

Chính vì vậy, bảo vệ động vật hoang dã đang là một trong những vấn đề được Nhà nước ta đặc biệt quan tâm. Ngay sau sự ra đời của Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 28/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ, với mục đích bảo tồn thiên nhiên, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của Ngành, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao đã ban hành Công văn số 3378/VKSTC-V3 ngày 05/8/2020 chỉ đạo VKSND các cấp tăng cường thực thi pháp luật nhằm giảm thiểu các vi phạm liên quan đến động vật hoang dã và phối hợp triệt phá các đường dây buôn bán động vật hoang dã trái phép. Tại Hà Tĩnh, đồng chí Viện trưởng VKSND tỉnh đã chỉ đạo VKSND hai cấp triển khai các nhiệm vụ trọng tâm nhằm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về săn bắt, buôn bán, vận chuyển và tiêu thụ trái pháp luật các loài động vật hoang dã, quý, hiếm. Đồng chí Viện trưởng VKSND tỉnh đã giao nhiệm vụ các đơn vị tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị của Chính phủ, văn bản của VKSND tối cao. Đồng thời, mỗi cán bộ, Kiểm sát viên trong ngành phải tăng cường nghiên cứu cách phân biệt một số loài động vật hoang dã thường gặp trong buôn bán, săn bắt, vận chuyển và tiêu thụ, một số lưu ý trong việc xử lý tội phạm về động vật hoang dã… từ đó, dễ dàng nhận diện và xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến động vật hoang dã nhanh chóng, chính xác hơn.

Nhờ vậy, nhận thức về sự cần thiết phải đấu tranh, xử lý các hành vi xâm hại, buôn bán động vật hoang dã và các sản phẩm của động vật hoang dã nhằm bảo tồn thiên nhiên, môi trường sống của cán bộ, Kiểm sát viên VKSND hai cấp tỉnh Hà Tĩnh ngày được nâng cao; qua đó góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự liên quan đến động vật hoang dã cho cán bộ, Kiểm sát viên VKSND hai cấp tỉnh Hà Tĩnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới.

Trong 02 năm (2019-2020), các Cơ quan điều tra hai cấp đã khởi tố, giải quyết 13 vụ 22 bị can về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm. Viện kiểm sát truy tố chuyển Tòa: 13 vụ 22 bị can. Tòa án đã xét xử: 13 vụ 22 bị cáo, trong đó, phối hợp xác định 02 vụ án trọng điểm và phối hợp tổ chức 02 phiên tòa rút kinh nghiệm. Các vụ án được giải quyết đều đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có trường hợp nào oan, sai; không có trường hợp Viện kiểm sát truy tố Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội. Tuy nhiên, số vụ, việc vi phạm các quy định về bảo vệ ĐVHD, động vật nguy cấp, quý, hiếm được phát hiện, xử lý chưa nhiều, không phản ánh đúng thực tế hiện nay, mức hình phạt Tòa tuyên chưa đủ sức răn đe, giáo dục phòng ngừa….

Trong thời gian tới, VKSND hai cấp tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật quy định về bảo vệ ĐVHD, động vật nguy cấp, quý; mỗi cán bộ, kiểm sát viên phải thường xuyên học hỏi, nghiên cứu nhằm nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tích cực trau dồi kinh nghiệm, nghiên cứu, cập nhật các thông tin, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc xử lý các hành vi vi phạm về ĐVHD, động vật nguy cấp, quý, hiếm, để áp dụng vào thực tiễn được đúng quy định của pháp luật tránh bỏ lọt tội phạm và làm oan người không phạm tội./.

Quỳnh Trang