Thực hiện Chỉ thị số 03/CT-VKSTC-VPT1 ngày 19/6/2008 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về tăng cường công tác kháng nghị phúc thẩm, thời gian qua, công tác kháng nghị phúc thẩm của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trong hai năm 2013 và 2014, Viện kiểm sát nhân dân hai cấp đã kháng nghị phúc thẩm 26 vụ/47 bị cáo, trong đó kháng nghị ngang cấp 7 vụ/9 bị cáo, kháng nghị trên cấp 19 vụ/38 bị ​cáo; nội dung kháng nghị đa dạng, không có trường hợp nào phải rút kháng nghị. Tỉ lệ kháng nghị được Tòa án chấp nhận đạt cao, vượt chỉ tiêu so với kế hoạch đề ra (năm 2013 là 82,4%, năm 2014 là 92,85%).

Từ thực tiễn hoạt động Thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm, phúc thẩm các vụ án hình sự; nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng kháng nghị phúc thẩm hình sự, chúng tôi xin đưa ra một số giải pháp như sau:

1. Xác định nhiệm vụ trọng tâm “Nâng cao chất lượng công tác kháng nghị phúc thẩm” là khâu công tác đột phá trong kế hoạch công tác kiểm sát hàng năm.

Viện kiểm sát hai cấp cần xác định công tác kháng nghị phúc thẩm hình sự là nhiệm vụ trọng tâm, đề ra chỉ tiêu cụ thể về kháng nghị phúc thẩm để phấn đấu thực hiện trong năm, đồng thời chỉ đạo tăng cường biện pháp, kỹ năng về công tác kiểm sát bản án, quyết định của Toà án nhân dân hai cấp nhằm kịp thời phát hiện vi phạm của Toà án để xem xét, quyết định kháng nghị. Viện kiểm sát hai cấp phải nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác kháng nghị phúc thẩm để chú trọng phát hiện vi phạm ban hành kháng nghị. Hàng năm, thông qua tập huấn nghiệp vụ KSXX, Viện kiểm sát tỉnh đã trao đổi những kinh nghiệm, kỹ năng kiểm tra, kiểm sát bản án, phát hiện vi phạm nghiêm trọng của Tòa án trong áp dụng pháp luật để Viện kiểm sát hai cấp xem xét, quyết định kháng nghị.

2. Theo dõi chặt chẽ;  kịp thời đôn đốc Viện kiểm sát cấp huyện gửi phiếu kiểm sát bản án và sao gửi bản án sơ thẩm của Tòa án cấp huyện cho Viện KSND tỉnh:

Để đảm bảo việc sao gửi bản án và phiếu kiểm sát kịp thời, hàng tháng Viện KSND tỉnh (Phòng 3) ban hành thông báo kết quả gửi bản án, quyết định sơ thẩm đối với Viện kiểm sát các huyện, thành phố, thị xã. Trong đó, đánh giá đầy đủ ưu điểm và tồn tại của việc sao gửi bản án của các đơn vị trong tháng (đơn vị nào thực hiện nghiêm túc, kịp thời, đơn vị nào thực hiện chậm…). Kèm theo thông báo là phụ lục cụ thể những bản án chưa gửi của từng đơn vị cấp huyện; đối với những đơn vị thực hiện việc sao gửi bản án không kịp thời, sau khi đã có thông báo, Phòng sẽ tiến hành đôn đốc bằng văn bản (nhắc việc). Qua hơn hai năm thực hiện phương pháp này cho thấy, việc theo dõi của Phòng nghiệp vụ  đã phát huy hiệu quả, nhất là số lượng bản án gửi chậm hoặc không gửi giảm đáng kể; thời gian để Viện kiểm sát tỉnh nghiên cứu, xem xét kháng nghị phúc thẩm ( nếu có) được đảm bảo.

3. Qua công tác kiểm tra bản án hình sự sơ thẩm, sau khi phát hiện có vi phạm, Phòng nghiệp vụ phải  trực tiếp làm việc với Tòa án cấp sơ thẩm, yêu cầu cung cấp hồ sơ vụ án để kịp thời nghiên cứu và đề xuất đường lối giải quyết.

Đây được xem là biện pháp công tác có tác dụng rất lớn trong việc đảm bảo quyền kháng nghị phúc thẩm của Viện kiểm sát, đồng hạn chế việc hợp lý hóa hồ (sữa chữa, bổ sung, thay thế các tài liệu), nhất là  đối với những vụ án có vi phạm về thủ tục tố tụng.

4. Tăng cường công tác thông báo rút kinh nghiệm đối với Viện kiểm sát cấp huyện trong công tác THQCT và KSXX án hình sự:

- Định kì hàng quý, Viện kiểm sát tỉnh (Phòng 3) ban hành thông báo rút kinh nghiệm trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử cho các đơn vị cấp huyện, trong đó nêu rõ các vi phạm phổ biến và nghiêm trọng của Tòa án cấp sơ thẩm; xác định rõ căn cứ vi phạm để Viện kiểm sát cấp huyện làm căn cứ kiểm tra, đối chiếu đối với các bản án sau, qua đó kịp thời phát hiện vi phạm, thực hiện quyền kháng nghị phúc thẩm hoặc báo cáo kháng nghị về Viện kiểm sát tỉnh.

- Viện kiểm sát tỉnh ( Phòng 3)  tăng cường thông báo rút kinh nghiệm về nghiệp vụ đối với từng vụ án cụ thể bị kháng nghị phúc thẩm, nhất là các vụ án do Viện kiểm sát cấp trên kháng nghị và những vụ án kháng nghị được Tòa án nhân dân cấp phúc thẩm chấp nhận kháng nghị .

Trực tiếp họp rút kinh nghiệm với các đơn vị có nhiều vi phạm, tồn tại trong công tác THQCT và KSXX án hình sự. Yêu cầu các đơn vị kiểm điểm nghiêm túc và có biện pháp khắc phục, không để lặp lại các vi phạm.

Với việc thực hiện các giải pháp nêu trên, công tác kháng nghị phúc thẩm của Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh đã được nâng cao về cả số lượng và chất lượng. Trong thời gian tới, cùng với việc tiếp tục thực hiện có hiệu quả các giải pháp, Viện KSND tỉnh sẽ tăng cường nghiên cứu và đổi mới hơn nữa trong các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ nói chung và công tác kháng nghị phúc thẩm nói  riêng để đạt kết quả tốt hơn./.

                                            Phan Thanh Hoa - P3 - VKSND tỉnh