Huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh được thành lập theo Nghị định số 20/NĐ-CP ngày 07/02/2007 của Chính phủ, trên cơ sở sáp nhập 07 xã vùng hạ của huyện Can Lộc và 06 xã vùng biển cửa thuộc huyện Thạch Hà. Ngày 16/3/2007, Viện trưởng Viện KSND tối cao đã ký Quyết định số 09/QĐ-VKSNDTC thành lập Viện KSND huyện Lộc Hà để thực hiện chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát các hoạt động tư pháp ở địa phương và chính thức trở thành Viện kiểm sát cấp huyện thứ 12 thuộc Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh.
Đứng chân trên địa bàn vùng đất nghèo bãi ngang ven biển, trong quá trình xây dựng và phát triển, Viện KSND huyện Lộc Hà đã trải qua bao vất vả, gian khổ, khó khăn về cơ sở vật chất, phương tiện làm việc và nguồn nhân lực. Trong 10 năm thì có đến 8 năm Viện kiểm sát nhân dân huyện Lộc Hà phải 3 lần thuê trụ sở để làm việc (UBND xã Thạch Bằng, Trường mầm non Thạch Bằng và Trung tâm bồi dưỡng lý luận chính trị huyện Lộc Hà) để hoạt động. Đến năm 2015, được sự quan tâm của Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh và chính quyền địa phương, Viện KSND huyện Lộc Hà đã xây dựng trụ sở làm việc mới khang trang, khuôn viên rộng rãi và đầy đủ trang thiết bị. Những ngày đầu thành lập, Viện KSND huyện Lộc Hà chỉ có 3 cán bộ, công chức gồm 2 lãnh đạo và 1 Kiểm sát viên. Đến nay, đội ngũ cán bộ, công chức của Viện KSND huyện Lộc Hà ngày càng được củng cố và tăng cường, không chỉ tăng về số lượng mà còn được nâng cao về chất lượng chuyên môn, tính chuyên nghiệp với tổng số 11 đồng chí, gồm 6 Kiểm sát viên, 2 Chuyên viên, 1 Kế toán, 2 nhân viên hợp đồng lao động, trong đó có 6 đồng chí là nam giới (chiếm tỷ lệ 54,5%), 5 đồng chí là nữ giới (chiếm tỷ lệ 45,5%); trình độ Đại học có 10 đồng chí, Trung cấp 1 đồng chí. Chi bộ Viện KSND huyện Lộc Hà hiện nay có 11/11 đồng chí là đảng viên (đạt tỷ lệ 100%) với trình độ lý luận cao cấp chính trị 2 đồng chí, trung cấp 2 đồng chí, sơ cấp 7 đồng chí.
Trong 10 năm qua, Viện KSND huyện Lộc Hà trải qua 2 thời kỳ Viện trưởng. Đồng chí Nguyễn Huy Diên nay là Ủy viên ban cán sự Đảng, Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh, giữ chức Viện trưởng nhiệm kỳ 2007-2012 và đồng chí Nguyễn Văn Quyết nguyên là Phó Trưởng phòng THQCT, KSĐT, KSXXHSST về kinh tế, tham nhũng, chức vụ và TTXH Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh, giữ chức Viện trưởng nhiệm kỳ 2012 đến nay. Phát huy truyền thống văn hóa và cách mạng vẻ vang, kiên cường của vùng đất Lộc Hà, ngay từ ngày đầu thành lập, các thế hệ Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên Viện KSND huyện Lộc Hà đoàn kết vượt qua khó khăn, phấn đấu hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành cũng như phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ chính trị địa phương và truyền nhiệt huyết, kinh nghiêm cho thế hệ đi sau.
Từ năm 2007 đến nay, Viện KSND huyện Lộc Hà đã kiểm sát tiếp nhận và phân loại xử lý 387 tố giác, tin báo về tội phạm; ban hành 08 yêu cầu khởi tố vụ án, 07 yêu cầu khởi tố bị can, 06 yêu cầu thụ lý tin báo về tội phạm và 12 kiến nghị yêu cầu Cơ quan điều tra khắc phục vi phạm trong hoạt động điều tra; thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 270 vụ/532 bị can; truy tố 258 vụ/511 bị can. Thông qua hoạt động kiểm sát đã ban hành 17 kiến nghị với Chủ tịch UBND huyện và các cơ quan hữu quan về tăng cường chấn chỉnh những thiếu sót, sơ hở trong công tác quản lý Nhà nước nhằm phòng ngừa vi phạm, tội phạm trên địa bàn. Viện KSND huyện Lộc Hà thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm 256 vụ/504 bị cáo; ban hành 07 yêu cầu, 12 kiến nghị, 01 kháng nghị phúc thẩm đối với Tòa án nhân dân huyện Lộc Hà. Chủ động phối hợp với Cơ quan điều tra, Tòa án lựa chọn, tổ chức được 21 vụ án trọng điểm, 26 vụ án rút kinh nghiệm, 32 vụ án xét xử lưu động.
Trong công tác kiểm sát tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự, Viện KSND huyện Lộc Hà kiểm sát 251 trường hợp bị tạm giữ, 184 trường hợp bị tạm giam, 530 bị án (213 bị án phạt tù, 277 bị án phạt tù nhưng cho hưởng án treo, 40 bị án cải tạo không giam giữ), kiểm sát trực tiếp 19 cuộc đối với 13 UBND xã và 5 cuộc đối với Cơ quan thi hành án Công an huyện trong công tác quản lý, giáo dục người chấp hành án phạt tù nhưng cho hưởng án treo, cải tạo không giam giữ; qua công tác kiểm sát, phát hiện nhiều vi phạm của các cơ quan chức năng và đã ban hành 26 kiến nghị yêu cầu chấn chỉnh, khắc phục.
Đối với công tác kiểm sát án dân sự- hành chính, Viện KSND huyện Lộc Hà đã kiểm sát giải quyết 393 vụ, việc dân sự, HNGĐ, vụ án hành chính, KDTM, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật; ban hành 5 yêu cầu, 18 kiến nghị, 4 kháng nghị phúc thẩm đối với Tòa án; chủ động phối hợp với Tòa án lựa chọn và tổ chức được 9 vụ án rút kinh nghiệm.
Trong công tác kiểm sát thi hành án dân sự, đã kiểm sát 1.122 quyết định thi hành án (đạt 100%), ban hành 3 kiến nghị yêu cầu Tòa án khắc phục vi phạm trong công tác chuyển giao bản án, quyết định và 12 kiến nghị yêu cầu Chi cục thi hành án dân sự khắc phục vi phạm trong ra quyết định và tổ chức thi hành án. Kiểm sát trực tiếp, toàn diện công tác thi hành án dân sự 7 cuộc đối với Chi cục thi hành án dân sự, ban hành kết luận (có kiến nghị) yêu cầu chấn chỉnh, khắc phục vi phạm.
Ngoài ra đơn vị còn làm tốt công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, cố cáo thuộc thẩm quyền và kiểm sát công tác giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của các cơ quan tư pháp.
Cùng với việc phấn đấu thực hiện công tác chuyên môn, đơn vị cũng tích cực tham gia các phong trào do ngành, địa phương phát động và đã đạt được những thành tích đáng khích lệ như: Giải ba bóng chuyền nam do Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức (năm 2015); Giải ba tập thể, giải nhì cá nhân ở cấp huyện và giải ba cá nhân cấp tỉnh đối với cuộc thi “Tìm hiểu Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” (năm 2015), Giải A Liên hoan nghệ thuật quần chúng lần thứ II do UBND huyện Lộc Hà tổ chức (năm 2017)…
Với thành tích, kết quả đạt được nêu trên, Viện KSND huyện Lộc Hà đã từng bước trưởng thành lớn mạnh, vai trò, vị thế ngày càng được nâng cao, thực sự trở thành chỗ dựa tin cậy của Đảng, chính quyền, nhân dân huyện nhà và được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý. Đối với tập thể: được Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao tặng Bằng khen (các năm 2010, 2011, 2015, 2016); Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh tặng Bằng khen năm 2016; nhiều năm được Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh công nhận “ Tập thể lao động xuất sắc” . Đối với cá nhân: có 09 lượt cán bộ, công chức được công nhận danh hiệu “Chiến sỹ thi đua cơ sở” và 25 lượt cán bộ, công chức được tặng Bằng khen, Giấy khen. Chi bộ, Công đoàn và Chi đoàn thanh niên liên tục được công nhận danh hiệu “Trong sạch, vững mạnh ”.
Là đơn vị “trẻ” và bề dày truyền thống, thành tích còn khiêm tốn, 10 năm qua chưa hẳn là chặng đường dài nhưng đó là quãng thời gian có ý nghĩa quan trọng, thể hiện sự quyết tâm, đồng lòng của Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên Viện KSND huyện Lộc Hà. Nhìn lại 10 năm xây dựng và phát triển - một chặng đường từ khó khăn, gian khổ, thiếu thốn đến khang trang, hiện đại, chuyên nghiệp; từ chưa có tên tuổi đến được sánh vai cùng các đơn vị trong ngành. Các thế hệ Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên của Viện KSND huyện Lộc Hà có quyền được tự hào về sự đóng góp của mình vào thành quả chung đó.
Trong không khí hân hoan, phấn khởi hướng tới kỷ niệm 57 năm ngày thành lập ngành Kiểm sát nhân dân (26/7/1960-26/7/2017), toàn thể Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên Viện KSND huyện Lộc Hà quyết tâm đoàn kết, tiếp tục kế thừa, phát huy truyền thống 10 năm xây dựng và phát triển; tập trung phấn đấu, thi đua lập nhiều thành tích lớn hơn nữa, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện./.
Hương Giang - Trọng Hùng