Trợ giúp pháp lý là chính sách lớn, có tính nhân văn sâu sắc của Đảng và Nhà nước nhằm góp phần bảo vệ quyền, lợi ích của người được trọ giúp pháp lý, nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân. Bằng nhiều hình thức thực hiện trọ giúp pháp lý như: Tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện và các hình thức khác, ngày càng có nhiều người nghèo, người có công với cách mạng, người già, người tàn tật và trẻ em…được thụ hưởng quyền tiếp cận các dịch vụ pháp lý.

Đầu năm 2018, được sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo Viện, cùng với việc bám sát chương trình công tác của UBND tỉnh, Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng tỉnh Hà Tĩnh, Viện KSND hai cấp đã xây dựng kế hoạch, triển khai đồng bộ các giải pháp, tăng cường phối hợp với các cơ quan hữu quan để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng.

Sáu tháng đầu năm, công tác phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng của Viện KSND hai cấp đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, giúp người dân tiếp cận với các dịch vụ pháp luật miễn phí, đặc biệt là những người thuộc diện được trợ giúp pháp lý trong các giai đoạn tố tụng. Để Luật trợ giúp pháp lý năm 2017 thực hiện có hiệu quả, tiếp tục tăng cường công tác phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng hình sự, dân sự, hành chính giữa Viện kiểm sát nhân dân hai cấp, đồng chí Lãnh đạo Viện là thành viên Hội đồng PHLN về TGPL tỉnh và Tổ thư ký giúp việc đã tham gia 3 cuộc họp do Hội đồng tổ chức để bàn biện pháp tăng cường phối hợp giữa các cơ quan là thành viên Hội đồng.

Với mục tiêu tạo điều kiện cho các đối tượng “yếu thế” tiếp cận pháp luật, tạo công bằng cho công dân khi thực hiện quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật, hoạt động phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng của Viện KSND hai cấp có vai trò đặc biệt quan trọng. Trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, khi có đối tượng thuộc diện trợ giúp pháp lý miễn phí,Viện kiểm sát hai cấp  kiểm sát chặt chẽ việc lấy lời khai, hỏi cung bị can của Cơ quan điều tra, việc xét hỏi tại tòa của Tòa án, đảm bảo phải luôn có người bào chữa, người giám hộ,Trợ giúp viên pháp lý tham gia, phối hợp với cơ quan điều tra tạo điều kiện thuận lợi nhất để họ tham gia ngay từ đầu giai đoạn tố tụng, Kiểm sát viên phối hợp với Điều tra hướng dẫn cho 47 đối tượng đến Trung tâm trợ giúp pháp lý nhưng chưa có Trợ giúp viên, Luật sư để họ thực hiện quyền được trợ giúp pháp lý, chiếm tỷ lệ 79,3% trong tổng số vụ việc được giới thiệu đến Trung tâm trọ giúp pháp lý. Đảm bảo quyền được trợ giúp pháp lý trong các vụ, việc dân sự, vụ án hành chính được hai cấp chú trọng, Kiểm sát viên chủ động phối hợp với Thẩm phán giải thích, hướng dẫn cho đương sự thuộc diện được TGPL trong 12 vụ án dân sự đến Trung tâm TGPL tỉnh để thực hiện quyền được TGPL.

Ngoài ra, quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, cán bộ, Kiểm sát viên thực sự là “cầu nối” trong truyền tải kiến thức pháp luật, đã hướng dẫn, giải thích cho các đối tượng bị tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo trong các vụ án hình sự, các đương sự trong các vụ, việc dân sự, người khởi kiện trong các vụ án hành chính hiểu rõ quy định về quyền được trợ giúp pháp lý, đồng thời tạo điều kiện để các đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý tiếp cận với hoạt động trợ giúp pháp lý, trợ giúp pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh việc tăng cường phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng, Cộng tác viên trợ giúp pháp lý của Viện kiểm sát nhân dân hai cấp tiếp tục tích cực viết bài, đưa tin trên trang tin điện tử của ngành, báo địa phương, Tạp chí Hội Luật gia, Tạp chí Kiểm sát, Báo bảo vệ pháp luật về các văn bản pháp luật mới ban hành để tuyên truyền sâu rộng đến người dân các quy định của pháp luật trong hoạt động tố tụng, tạo điều kiện thuận lợi để người dân được tiếp cận và thực hiện quyền yêu cầu về trợ giúp pháp lý trong lĩnh vực hình sự, dân sự, hành chính.

Từ những kết quả đạt được, có thể thấy, công tác phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng của Viện KSND hai cấp đã góp phần thực hiện có hiệu quả Luật TGPL năm 2017, giúp cho người dân, các đối tượng thuộc diện được TGPL có thêm điều kiện tiếp cận với dịch vụ pháp lý, qua đó tạo điều kiện để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình./.

Nguyễn Phan Lệ Thúy