Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Viện trưởng VKSNDTC phát biểu tại Hội thảo

Ngày 18/9/2014 tại TP Hồ Chí Minh, Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã tổ chức Hội thảo khoa học về “Hoàn thiện thủ tục xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm trong dự án Bộ luật tố tụng hình sự đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp”. Tham dự hội thảo có đồng chí Trương Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên TW Đảng, Viện trưởng VKSND tối cao; đồng chí Hoàng Nghĩa Mai, nguyên Phó Viện trưởng VKSNDTC, Thường trực tổ biên tập; đại diện Viện khoa học kiểm sát, Viện Phúc thẩm 3, Học viện tư pháp, Học viện Tòa án, cùng nhiều chuyên gia, học giả, thẩm phán, luật sư.. trên cả nước được mời đóng góp ý kiến.

Toàn cảnh Hội thảo

Theo đánh giá của đồng chí Chánh án TAND tối cao Trương Hòa Bình, Hội thảo lần này là bước chuẩn bị quan trọng nhằm giúp hoàn thiện dự thảo Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi để tháng 12 năm 2014 có thể trình Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu. Đây là nhiệm vụ cần thiết trong bối cảnh yêu cầu cải cách tư pháp đang được đặt ra hiện nay mà VKSNDTC là cơ quan có nhiệm vụ tập trung giải quyết, đảm bảo cho việc xây dựng Bộ luật tố tụng hình sự tiến hành đúng tiến độ. Yêu cầu đặt ra cho việc xây dựng Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi lần này, vốn đã hình thành đề cương mô hình từ năm 2012, là phải chuyển tải được tinh thần của  Hiến pháp sửa đổi 2013, cùng những nội dung kết luận quá trình thực hiện Nghị quyết 49 của Bộ chính trị về cải cách tư pháp, cũng như tinh thần mới của Dự thảo Luật tổ chức Tòa án nhân dân và Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân đang trong quá trình xây dựng.

Các đại biểu tham dự Hội thảo

Tại Hội thảo các đại biểu tham dự đã được nghe Thường trực tổ biên tập giới thiệu tóm tắt những nội dung Dự thảo sửa đổi bổ sung của Bộ luật tố tụng hình sự ở phần thứ tư: xét xử vụ án hình sự và phần thứ sáu: xét lại bản án và quyết định đã có hiệu lực pháp luật. Tổng cộng Dự thảo đã  sửa đổi bổ sung 92 điều (bổ sung mới 27 điều), giữ nguyên 22 điều, trong đó theo hướng nhập phần xét xử sơ thẩm và xét xử phúc thẩm làm một phần nhằm đảm bảo tính rành mạch trong kết cấu BLTTHS, phù hợp với sự phân chia các giai đoạn tố tụng (khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử); đồng thời tách các quy định có tính chất chung cho cả xét xử sơ thẩm và xét xử phúc thẩm để điều chỉnh trong chương những quy định chung về xét xử, trách trùng lặp. Dự thảo cũng cụ thể hóa quy định “Người bị buộc tội phải được tòa án xét xử kịp thời trong thời hạn luật định” tại khoản 2  Điều 31 Hiến pháp năm 2013 khi bổ sung một số thời hạn nhằm ràng buộc các hoạt động tố tụng; cụ thể hóa quy định “Nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo đảm” tại khoản 5 Điều 103 Hiến pháp 2013 khi bổ sung quy định những vấn đề cần giải quyết trước khi mở phiên tòa; bổ sung thẩm quyền của Tòa án cấp phúc thẩm, khắc phục trường hợp Tòa án cấp phúc thẩm không đủ thẩm quyền hủy, sửa án sơ thẩm; sửa quy định về căn cứ kháng nghị Giám đốc thẩm, tái thẩm; quy định đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử; sửa đổi, bổ sung các quy định về thẩm quyền xét xử theo mô hình Tòa án, Viện kiểm sát được tổ chức thành 04 cấp.

Một số hình ảnh các đại biểu phát biểu tham luận tại Hội thảo

Các đại biểu tham dự cũng đã phát biểu ý kiến cá nhân bình luận về Dự thảo sửa đổi bổ sung Bộ luật tố tụng hình sự lần này. Đã có tổng cộng 11 bài phát biểu tại Hội thảo, đa phần nhất trí cao với nội dung được sửa đổi bổ sung. Bên cạnh đó các ý kiến cũng chỉ ra các bất cập mới phát sinh, chủ yếu tập trung vào các nội dung về tính hợp lý của kết cấu chương, phần; vấn đề ghi âm, ghi hình tại phiên tòa; vị trí ngồi của các chủ thể tham gia phiên xét xử; tính thuyết phục của quy định Điều tra viên phải có mặt tại phiên tòa nếu thấy cần thiết; quy định về ghi biên bản nghị án; trình tự xét hỏi; căn cứ để kháng nghị Giám đốc thẩm và tái thẩm; sự có mặt của người bào chữa trong phiên xử giám đốc thẩm; quy định về việc sửa chữa, bổ sung nội dung bản án; thời hạn tống đạt bản án, quyết định của Tòa án và thời hạn kháng nghị của cơ quan có thẩm quyền…

Đồng chí Hoàng Nghĩa Mai, nguyên Phó Viện trưởng VKSNDTC phát biểu kết luận Hội thảo

Phát biểu kết luận Hội thảo, đồng chí Hoàng Nghĩa Mai, nguyên Phó Viện trưởng VKSNDTC, Thường trực tổ biên tập cảm ơn những ý kiến đóng góp đầy tâm huyết cũng như sự chuẩn bị công phu của các đại biểu tham dự Hội thảo. Với quan điểm chỉ đạo mang tính gợi mở của đồng chí Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình cùng 11 ý kiến phát biểu phản biện Dự thảo giúp Ban soạn thảo có cái nhìn khách quan và đầy đủ hơn trong quá trình hoàn thiện Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi, đảm bảo được tính chất khoa học, lý luận và tính khả thi khi áp dụng vào thực tiễn. Đối với những tồn tại vướng mắc, đồng chí Hoàng Nghĩa Mai khẳng định ban soạn thảo sẽ nghiêm túc tiếp thu và thảo luận để có hướng chỉnh sửa phù hợp trên cơ sở tinh thần của Hiến pháp 2013, những yêu cầu của cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế trong tình hình mới, cũng như những nỗ lực luật hóa mô hình thẩm vấn kết hợp tranh tụng vốn khá phù hợp với thực tiễn hoạt động xét xử tại nước ta hiện nay, nhằm đảm bảo đến cuối năm 2014 kịp trình Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu về Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi./.

                                                                                                    Nguồn Tạp chí Kiểm sát online