Ngày 26/6/2014, tại TP Đồng Hới (Quảng Bình), VKSND tối cao đã tổ chức Hội nghị sơ kết công tác kiểm sát 6 tháng đầu năm 2014 của VKS các tỉnh khu vực Miền Trung. Về dự Hội nghị có đại biểu các VKS các tỉnh ven biển từ Thanh Hóa đến Khánh Hòa, Viện THQCT và KSXX phúc thẩm tại Đà Nẵng; đại diện Văn phòng và một số các Vụ thuộc VKSTC. Đồng chí Bùi Mạnh Cường, Phó Viện trưởng VKSND tối cao chủ trì và chỉ đạo Hội nghị.
Toàn cảnh Hội nghị
Báo cáo sơ kết công tác Kiểm sát 6 tháng đầu năm 2014 của khu vực các tỉnh miền Trung do Phó Chánh Văn phòng VKSTC Nguyễn Công Đức trình bày nêu rõ:
Trong 6 tháng đầu năm 2014, tại khu vực duyên hải miền Trung, cùng với sự phức tạp căng thẳng về chính trị, an ninh lãnh hải, tình hình tội phạm diễn biến phức tạp, tính chất tội phạm ngày càng nghiêm trọng; có nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Cụ thể: Tội phạm về tham nhũng: đã khởi tố 30 vụ (chủ yếu là các tội: Tham ô tài sản, nhận hối lộ, lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, quản lý đất đai… tăng 15,4% cùng kỳ năm trước (trong khi trên toàn quốc tỷ lệ này giảm 10,1%). Số lượng vụ án khởi tố tăng 6,9% về số vụ so với cùng kỳ năm 2013, tăng cao hơn tỷ lệ toàn quốc 5% (6.017 vụ/9.982 bị can). Án về sở hữu, trật tự quản lý kinh tế tăng 18% trong khi cả nước tăng 11%... Tội phạm về trật tự an toàn xã hội có chiều hướng gia tăng. Trên địa bàn cũng đã xuất hiện những vụ gây rối gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng như vụ gây rối, phá hoại tài sản ở Khu công nghiệp Vũng Áng (Hà Tĩnh). Án ma túy có giảm nhưng ở các tỉnh có đường biên giới với CHDCND Lào vẫn xảy ra nhiều vụ mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng lớn vào trong lãnh thổ…
Đồng chí Bùi Mạnh Cường, Phó Viện trưởng VKSND tối cao phát biểu tại Hội nghị
Quán triệt và thực hiện tốt các chủ trương của Đảng về đổi mới tổ chức và hoạt động của VKS trong tiến trình cải cách tư pháp, các quy định mới của Nhà nước liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Ngành, Viện Kiểm sát các tỉnh duyên hải miền Trung đã triển khai nhiều biện pháp tích cực, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành. Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp tiếp tục có những chuyển biến tích cực, toàn diện; chức năng thực hành quyền công tố ngày càng được thể hiện rõ hơn; tỷ lệ trả hồ sơ giảm, các trường hợp phải đình chỉ do không phạm tội giảm; chất lượng kháng nghị phúc thẩm hình sự tăng nhiều so với cùng kỳ năm 2013. Các đơn vị làm tốt công tác này, gồm: VKS Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Đà Nẵng, Bình Định...; Công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp ngày càng hiệu quả, thiết thực hơn, đã kịp thời phát hiện nhiều vi phạm, thiếu sót trong hoạt động tư pháp, số lượng kiến nghị, kháng nghị tăng, hạn chế những vi phạm nghiêm trọng trong hoạt động tư pháp. Đặc biệt công tác kiểm sát việc bắt, tạm giữ, tạm giam được tiến hành chặt chẽ hơn. Đã giải quyết 4.719/4.829 trường hợp bắt, tạm giữ, trong đó có 4.688 vụ chuyển xử lý hình sự, đạt tỷ lệ 99,3% (cao hơn tỷ lệ chung toàn quốc 7,7%). Các đơn vị đã kiên quyết hơn khi thực hiện quyền năng trong hoạt động kiểm sát, không phê chuẩn lệnh bắt hoặc hủy quyết định tạm giam, tạm giữ không có căn cứ hoặc không cần thiết, góp phần hạn chế những sai sót, vi phạm trong lĩnh vực này.
Các lĩnh vực thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, xét xử các vụ án hình sự, hai cấp kiểm sát trong khu vực đã khẩn trương quán triệt thực hiện các giải pháp “nhằm chống oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm”. Kết quả đánh giá cho thấy trách nhiệm công tố của VKS trong giai đoạn điều tra được tăng cường và ngày càng được thể hiện rõ nét….
Công tác xây dựng ngành: các đơn vị đã triển khai các nhiệm vụ: Cải cách tư pháp; Quản lý,chỉ đạo, điều hành; công tác tổ chức, cán bộ, công tác tài chính và đầu tư xây dựng cơ sở vật chất… có nhiều tiến bộ; kỷ luật, kỷ cương được tăng cường; nội bộ các đơn vị đoàn kết, chất lượng công tác nghiệp vụ được nâng lên. Quan hệ phối hợp với các cơ quan hữu quan, quan hệ với cấp ủy ở nhiều địa phương thực hiện tốt, góp phần quan trọng vào việc thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ. Phân bổ, quản lý và sử dụng kinh phí đảm bảo đúng nguyên tắc tài chính, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đáp ứng yêu cầu công tác…
Về mặt tồn tại, trong 6 tháng đầu năm 2014 một số đơn vị vẫn còn những hạn chế như: Chưa quán triệt và thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các biện pháp đã được đề ra trong Chỉ thị công tác đầu năm của Viện trưởng VKSND tối cao, nhất là trong công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm. Còn để xảy ra oan sai. Một số địa phương còn chưa đạt chỉ tiêu công tác của ngành, của Quốc hội giao. Kỹ năng tranh tụng của một số KSV tại Tòa chưa đạt yêu cầu. Một số đơn vị còn thiếu chặt chẽ trong việc kiểm sát bản án, số lượng kháng nghị phúc thẩm còn chiếm tỷ lệ nhỏ so với bản án, quyết định bị cấp phúc thẩm sửa, hủy; việc chuyển bản án, quyết định cho cấp phúc thẩm chưa đầy đủ hoặc quá hạn, chất lượng kháng nghị phúc thẩm dân sự giảm so với cùng kỳ năm trước. ..
Trong kết luận Hội nghị, Phó Viện trưởng VKSND tối cao Bùi Mạnh Cường nhấn mạnh những nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2014 toàn ngành cần tập trung: hoàn thành các nhiệm vụ, chỉ tiêu Nghị quyết số 37/2012/QH13, Nghị quyết số 63/2013/QH13 của Quốc hội đã giao cho ngành Kiểm sát thực hiện trong năm 2014. Thực hiện hiệu quả chủ trương “tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra”, “nâng cao chất lượng tranh tụng của KSV tại phiên tòa”, giảm và hạn chế đến mức thấp nhất việc oan, sai, bỏ lọt tội phạm; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan xử lý hiệu quả các vụ án tham nhũng, kinh tế, chức vụ, các vụ án được dư luận xã hội quan tâm. Chú trọng nâng cao chất lượng công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp; thực hiện tốt Chỉ thị 03, 04 của Viện trưởng VKSND tối cao, kịp thời phát hiện các thiếu sót, vi phạm để khắc phục nhằm nâng cao chất lượng, số lượng các bản kiến nghị, kháng nghị; chủ động phát hiện các vụ việc có dấu hiệu xâm phạm các hoạt động tư pháp để xử lý đảm bảo tăng cường pháp chế trong các hoạt động tư pháp; chuẩn bị kế hoạch để tổ chức triển khai Luật tổ chức VKSND ngay sau khi được Quốc hội thông qua; đẩy nhanh tiến độ xây dựng đề án cải cách chế độ công vụ, công chức trong ngành, coi đây là cơ hội để tạo ra sự chuyển biến thực sự về công tác kiểm sát… Các đơn vị phải tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy hoạch lãnh đạo VKS hai cấp, kiện toàn đội ngũ lãnh đạo VKS hai cấp; tham mưu cho cấp ủy bố trí cán bộ lãnh đạo tham gia cấp ủy các địa phương, quan tâm luân chuyển để đào tạo, khắc phục cơ bản tình trạng thiếu cán bộ, thiếu chức danh tư pháp; tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết TW 4 của Đảng và Chỉ thị số 03 của Bộ chính trị về thực hiện cuộc vận động xây dựng đội ngũ cán bộ Kiểm sát viên “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật; công tâm và bản lĩnh; kỷ cương và trách nhiệm”.
Thanh Quang
* Một số tham luận của các đại biểu tham dự Hội nghị do (phóng viên Thanh Quang lược ghi)
* Khắc phục những tồn tại để có kết quả công tác tốt nhất
Quảng Bình là tỉnh duyên hải phía Bắc Trung bộ, được tách ra từ tỉnh Bình Trị Thiên năm 1989, tiếp giáp với tỉnh Hà Tĩnh ở phía bắc, Quảng Trị ở phía nam , có 201 km biên giới với nước CHDCND Lào và 116km bờ biển. Với diện tích 8.065km2, số dân gần 90 vạn người của 24 dân tộc anh em; kinh tế của tỉnh có tốc độ tăng trưởng trên 7% (năm 2013) Ngoài nông nghiệp, kinh tế Quảng Bình có các ngành nghề chủ yếu là du lịch, dịch vụ, lâm nghiệp và kinh tế biển. Ngân sách thu khoảng 2000 tỷ VNĐ/năm, thu nhập bình quân 1000USD/người/năm.
Đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Viện trưởng VKSND Quảng Bình phát biểu tham luận
Tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, do những đặc thù về vị trí địa lý nên có sự bất ổn định (do buôn lậu, khai thác và vận chuyển trái phép lâm sản, thuốc nổ, kim loại quý và mua bán vận chuyển chất ma túy qua biên giới…). Vùng biển Quảng Bình cũng thường xuyên bị sự xâm nhập trái phép của ngư dân Trung Quốc vào đánh bắt trộm thủy hải sản…
Nhìn lại trong nửa đầu năm 2014, ngành Kiểm sát Quảng Bình đã thụ lý giải quyết 1463 vụ án bao gồm cả 3 cấp xét xử, trong đó có 584 vụ án về hình sự và 879 vụ án tranh chấp về dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại và hành chính. Tội phạm về trật tự, quản lý kinh tế, an toàn xã hội, tội phạm buôn bán vận chuyển chất ma túy có xu hướng tăng lên; việc đấu tranh xử lý khó khăn phức tạp và quyết liệt.
6 tháng đầu năm 2014, ngành Kiểm sát Quảng Bình đã tập trung giải quyết dứt điểm những vụ án trọng điểm, án được dư luận và công luận quan tâm. Khắc phục cơ bản tình trạng oan sai. Cả 2 cấp kiểm sát đã nỗ lực phấn đấu để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Song song công tác chuyên môn, công tác tổ chức cán bộ, kiện toàn lực lượng, tuyển chọn công chức cũng được nghiêm túc thực hiện, VKS Quảng Bình đã làm tốt công tác phối kết hợp giữa các ngành trong khối nội chính, nhất là sự phối hợp giữa Cơ quan điều tra – VKS – Tòa án. Sự phối kết hợp đó thường xuyên hơn, hiểu biết và thống nhất cao hơn để giải quyết tốt, dứt điểm kịp thời các vụ án lớn, án trọng điểm.
Bên cạnh những mặt làm được, làm tốt, ngành KS Quảng Bình cũng còn những tồn tại đang cần được khắc phục, đó là: việc giải quyết tin báo tố giác tội phạm ở một số đơn vị thực hiện chưa tốt; Một số vụ án kinh tế còn chậm ở khâu điều tra; phát hiện vi phạm những bản án (cả dân sự và hình sự) để kháng nghị phúc thẩm còn ít; tổ chức tập huấn nghiệp vụ chưa đạt yêu cầu đề ra…
Trong kế hoạch triển khai công tác 6 tháng cuối năm, chúng tôi sẽ cố gắng hơn để phát huy ưu điểm, thành tích cũng như khắc phục những gì còn tồn tại để có kết quả công tác tốt nhất.
Nguyễn Huy Tiến, Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Bình
* Tăng cường công tác tổ chức cán bộ để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác
Để nâng cao hiệu quả các mặt công tác, trong những tháng đầu năm 2014 VKSND tỉnh Quảng Trị đã ban hành các Quy chế: Quy chế làm việc của Ban cán sự đảng VKSND tỉnh Quảng Trị; Quy chế làm việc của VKSND tỉnh Quảng Trị và Quy chế dân chủ trong hoạt động của VKSND tỉnh Quảng Trị. Đảng ủy VKSND tỉnh Quảng Trị đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về “Tăng cường công tác chính trị tư tưởng góp phần xây dựng nội bộ đoàn kết thống nhất”.Đơn vị kịp thời triển khai thực hiện Chỉ thị số 05/CT-VKSTC-TTr ngày 31/3/2014 của Viện trưởng VKSND tối cao về tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ và trật tự nội vụ trong ngành KSND; ban hành Kế hoạch thực hiện và tổ chức ký cam kết thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này.
Đồng chí Phan Văn Cần, Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Trị phát biểu tham luận
Năm 2014, VKSDN tỉnh Quảng Trị xác định các khâu đột phá là:“Tăng cường kiểm sát chặt chẽ các Bản án, Quyết định của Tòa án để thực hiện công tác kháng nghị, kiến nghị” và “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra”. Sáu tháng đầu năm 2014, nhiều khâu công tác đã đạt và vượt chỉ tiêu công tác của cả năm 2014 như: Chỉ tiêu trực tiếp kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; Chỉ tiêu ban hành kháng nghị, kiến nghị vi phạm pháp luật trong việc bắt, giữ và thực hiện chế độ giam giữ (vượt 80% chỉ tiêu); Chỉ tiêu ban hành kháng nghị, kiến nghị vi phạm pháp luật trong hoạt động thi hành án hình sự (vượt 200% chỉ tiêu).
Trong thời gian tới, VKSND tỉnh Quảng Trị tiếp tục quán triệt thực hiện nghiêm túc Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước và quy chế của ngành; không ngừng đổi mới công tác tổ chức cán bộ, phát huy vai trò trách nhiệm của toàn thể cán bộ, Kiểm sát viên trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao./.
Phan Văn Cần, Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Trị
* Một số giải pháp để giảm thiểu oan sai
 |
|
Đồng chí Nguyễn Quang Dũng, Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Nam phát biểu tham luận |
- Việc phê chuẩn khởi tố, tạm giam dựa trên hồ sơ chứng cứ do Cơ quan Điều tra thu thập. Viện kiểm sát có trách nhiệm kiểm tra, thẩm tra trước khi phê chuẩn. Thế nhưng không phải trong trường hợp nào VKS cũng đủ điều kiện để thẩm tra. Ví dụ trường hợp thời hạn tạm giữ sắp hết Cơ quan điều tra mới chuyển hồ sơ đề nghị phê chuẩn, VKS có cố gắng nhưng chỉ có thể phúc cung người bị tạm giữ, không đủ thời gian để hỏi lại bị hại, đặc biệt là người làm chứng. Do đó tiềm ẩn nguy cơ bị oan khi sau này người làm chứng thay đổi lời khai.
- Sức ép từ phía Cơ quan điều tra và dư luận báo chí đã có những tác động ảnh hưởng đến quyết định của VKS. Thận trọng được xem là một nguyên tắc trong hoạt động của ngành Kiểm sát, thế nhưng trong trường hợp bị sức ép từ phía CQĐT, từ báo chí có thể ảnh hưởng đến tính thận trọng dẫn đến sai lầm.
- Kiểm sát viên còn hạn chế về kiến thức chuyên ngành, trong một thời gian ngắn không thể bổ sung kiến thức nên lệ thuộc vào diễn giải của CQĐT từ đó có thể sai lầm khi Điều tra viên cũng bị nhầm lẫn.
Từ những nguyên nhân trên, chúng tôi đề xuất một số giải pháp khắc phục oan sai sau đây:
1. Tăng cường chống bức cung, nhục hình trong hoạt động điều tra
Để chống bức cung, nhục hình một cách hiệu quả thì cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:
- Tăng cường sự hiện diện của Kiểm sát viên trong hỏi cung bị can, ghi lời khai người làm chứng; phúc cung khi cần thiết.
- Có sự phối hợp chặt chẽ giữa công tác Kiểm sát điều tra và Kiểm sát tạm giữ, tạm giam. Thông qua hoạt động thường xuyên kiểm sát nơi giam giữ, cán bộ Kiểm sát tạm giữ, tạm giam kịp thời cung cấp cho Kiểm sát điều tra những khiếu nại oan sai, khiếu nại việc bị bức cung, nhục hình, những dấu hiệu về việc bị nhục hình...
-Cần trang bị hệ thống camera giám sát tại các phòng hỏi cung.
2. Viện kiểm sát cấp trên cần có sự hỗ trợ kịp thời đối với VKS cấp dưới trong việc hướng dẫn, chỉ đạo quan điểm xử lý và trong cả giải quyết mối quan hệ với Cơ quan điều tra
3. Viện kiểm sát nhân dân tối cao cần xử lý thật nghiêm những điều tra viên đã làm sai lệch hồ sơ vụ án dẫn đến oan sai để răn đe và phòng ngừa
4. Nghiên cứu bồi dưỡng kiến thức cho kiểm sát viên theo từng lĩnh vực chuyên ngành.
Với việc bổ sung thêm một số giải pháp trên vào hệ thống các giải pháp phòng chống oan sai của ngành, chúng tôi hy vọng rằng tình trạng oan sai trong ngành sẽ giảm thiểu tối đa trong thời gian đến.
Nguyễn Quang Dũng, Viện trưởng VKSND tỉnh Quang Nam
Viện KSND khu vực 3 triển khai các biện pháp tăng...
Viện kiểm sát nhân dân Khu vực 1 phối hợp với Văn...
Viện KSND tỉnh Hà Tĩnh kiểm tra công tác tổ chức...
Viện kiểm sát nhân dân khu vực 4 - Hà Tĩnh tổ chức...
VKSND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức Hội nghị giao ban công tác...